Literatura oswiecenie w Polsce – poczatek
Epoka oświecenia w literaturze rozpoczęła się około roku 1740, a skończyła około 1822. Polska była wówczas osłabiona przez liczne konflikty. Dostęp do edukacji miała głównie szlachta, mimo to powstała jedna z pierwszych w Europie bibliotek publicznych (z inicjatywy Andrzeja i Józefa Załuskich). Powstawały w tamtym okresie dzieła reformatorskie, eseje, publikacje naukowe. Nadal jednak pisano satyry, fraszki, pamiętniki czy bajki. Popularni by byli między innymi dramaturg Wacław Rzewuski czy poetka Elżbieta Drużbacka. Literatura rozwijała się za czasów panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego – powstało czasopismo „Monitor”, Szkoła Rycerska oraz Teatr Narodowy.
Na obiadach czwartkowych, organizowanych przez króla, spotykali się ludzie związani z kulturą. W związku z obiadami powstało czasopismo „Zabawy Przyjemne i Pożyteczne”. Ignacy Krasicki, poeta, wydał dwa zbiory z bajkami „Bajki i przypowieści” i „Bajki nowe”. Tworzył też satyry („Żona modna, „Do króla”), które wyśmiewały problemy społeczne jego epoki. Naraził się polskiemu duchowieństwu pisząc „Monachomachię” ośmieszającą polskich zakonników. W odpowiedzi na krytykę napisał „Antymonachomachię”, w której jeszcze bardziej ośmieszył atakujące go duchowieństwo. Znanym poetą tego okresu był również Franciszek Karpiński, autor zarówno pieśni religijnych („Pieść o narodzeniu Pańskim”), jak i sielanek i pieśni miłosnych („Laura i Filon”).
Do znanych twórców należeli też Franciszek Dionizy Kniaźnin czy Adam Naruszewicz, Franciszek Zabłocki, Franciszek Ksawery Dmochowski.